शेतकरी बांधवांनो, नमस्कार! हरभरा पिकाचे जास्तीत जास्त उत्पादन घेन्यासाठी योग्य नियोजन करणे आणि त्यासाठी जास्त उत्पादन देणाऱ्या वाणाची निवड करणे अत्यंत महत्त्वाचे ठरते. या लेखात हरभरा पिकातून उत्तम आणि भरघोस उत्पादन मिळवून देणाऱ्या टॉप ५ हरभरा बियाण्यांची सविस्तर माहिती दिली आहे. जमिनीचा प्रकार आणि पाणी यांसारख्या बाबींचा विचार करून ही निवड करणे आवश्यक आहे. योग्य वाणाची निवड केल्यास चांगले उत्पन्न नक्कीच मिळू शकते.
या लेखात सांगितलेले टॉप ५ हरभरा वाण खालीलप्रमाणे आहेत. यापैकी बहुतांश वाण ११० ते ११५ दिवसांत काढणीसाठी तयार होतात आणि ते बागायती तसेच जिरायती अशा दोन्ही क्षेत्रांसाठी उपयुक्त आहेत.
जॅकी ९२१८ (Jacky 9218): हा वाण मर रोगास (फ्युझिरियम बुरशी) अत्यंत सहनशील आहे. याचा दाणा टपोरा असल्याने चांगले उत्पादन मिळते. या वाणाचे एकरी उत्पादन साधारण १० ते १५ क्विंटलपर्यंत मिळू शकते.
फुले विक्रांत (Phule Vikram): हा वाण देखील बागायती आणि जिरायती दोन्ही क्षेत्रांसाठी उत्तम असून मर रोगाचा प्रादुर्भाव यावर कमी असतो. हा टॉप उत्पादन देणाऱ्या वाणांपैकी एक आहे…
विशाल (Vishal): महाराष्ट्रभर प्रसिद्ध असलेला हा वाण मर रोगाचा कमी प्रादुर्भाव असलेला आहे. या वाणाचे हेक्टरी उत्पादन ३० ते ३२ क्विंटलपर्यंत मिळू शकते, ज्यामुळे हा वाण अधिक लोकप्रिय आहे.
दप्तरीचा २१ (Daftari 21): या वाणाचे विशेष वैशिष्ट्य म्हणजे याचा पांढरा दाणा असतो, ज्यामुळे बाजारात याला एक वेगळी मागणी आणि दर मिळतो. हा वाण देखील मर रोगासाठी सहनशील आहे.
विराट (Virat): हा वाण देखील दोन्ही प्रकारच्या क्षेत्रांसाठी चांगला असून मर रोगास सहनशील आहे. याचे एकरी उत्पादन साधारण १२ ते १४ क्विंटलपर्यंत मिळू शकते.
विजय, दिग्विजय ; हे दोन वानही चांगले उत्पादन देतात…आणि मर रोगाला सहनशील आहेत…
हरभऱ्याच्या पिकात मर रोग (Wilt Disease) हा एक मोठा धोका असतो, जो पिकाचे मोठे नुकसान करू शकतो. या रोगाचा प्रादुर्भाव टाळण्यासाठी बीज प्रक्रिया (Seed Treatment) करणे. यासोबतच, ट्रायकोडर्मा (Trichoderma) हे बुरशीनाशक पाण्यातून पिकाला देण्याची शिफारस करण्यात आली आहे. मर रोगाची बुरशी जमिनीतून येण्यापूर्वीच या घटकांमुळे नष्ट केली जाते, ज्यामुळे हरभरा पीक रोगापासून सुरक्षित राहते आणि उत्पादनावर कोणताही नकारात्मक परिणाम होत नाही.
जास्त उत्पन्न मिळवण्यासाठी या टॉप ५ वाणांची निवड करणे आणि सोबतच योग्य रोग नियंत्रण उपाययोजना करणे शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकते.
